Kapitalizm libertariański oparty na własności prywatnej to jedyny system kompatybilny z naturą człowieka. Aktualny stan rzeczy faworyzuje najniższe i najbardziej perwersyjne skłonności ludzkie. H.de Soto

sobota, 5 marca 2011

Szwecja - parę krytycznych uwag

Szwecja jest często pozytywnym przykładem dla zwolenników dużej roli państwa w gospodarce, wysokich podatków (i wydatków socjalnych). W wielu rankingach kraj ten jest na wysokich pozycjach (podobnie jak inne państwa nordyckie).
Poniżej kilka uwag i wykresów pokazujących, że nie wszystko jest tak różowe.
Wzrost PKB
Szwecja najszybciej rozwijała się w latach 1870-1950 (W roku 1950 wydatki rządowe stanowiły ok 20% PKB i były mniejsze niż w US). Później tempo wzrostu gosp. zaczeło spadać. O latach 70-tych i 80-ch mówi się jako o okresie stagnacji, który zakończył się bańką na rynku nieruchomości i kryzysem finansowym. Kilkakrotnie zdewaluowano walutę w latach 80-tych i 90-tych (link).
Sposób wyjścia z kryzysu jest chwalony przez wielu ekonomistów. W odróżnieniu od obecnej tendencji ratowania banków za wszelką cenę, szwedzi rozłożyli straty także na obligatoriuszy banków. 
Od tamtej pory podjęto szereg reform, m.in. znacząco zostały obniżone podatki z 70%PKB do 50%PKB.

Poniżej wykres pokazujący spadające tempo wzrostu w stosunku do państw OECD do 1995 r.



Od 2 kadencji nie rządzi już partia socjalistyczna i obciążenia podatkowe są nadal obniżane.
System socjalny jest nadal bardzo szczodry, choć np. masowe wykorzystywanie zwolnień lekarskich spowodowało reformę tego systemu.
Aby utrzymać ten rozbudowany i kosztowny system, w gospodarce panują bardzo wolnorynkowe zasady.
Kraje nordyckie są na szczycie w rankingach wolności gospodarczej. W Szwecji nie ma nawet płacy minimalnej.
Bezrobocie

Teoretycznie bezrobocie jest dość niskie w ok. 5%,a wskaźnik zatrudnienia wysoki ok.70%. Wiele osób kwestionuje te dane.
Poniżej wykres pokazujący, że w sektorze prywatnym od 50 lat nie powstają netto nowe miejsca pracy. Większość nowych miejsc pracy powstawała w administracji publicznej. W ten sposób ukrywa się bezrobocie.
Efektem tego jest bardzo wysokie bezrobocie wśród młodzieży - dochodzi do 29% (podobnie jest w Finlandii). Bezrobocie wśród imigrantów wynosi 50%.



Wydajność takiego napompowanego sektora rządowego jest b.niska.

-----------
Update 11.06.11
Aby obraz Szwecji był kompletny dołożyłem wykres szwedzkiej korony względem euro. Podejrzewałem osłabienie szwedzkiej waluty, ale utrata 2/3 wartości mnie zaszokowała.
Jeszce gorzej wygląda to względem franka szwajcarskiego. 85% spadku wartości !.
http://stooq.com/q/?s=sekchf
----------
Poniżej linki do ciekawych artykułów dot. Szwecji.

http://neweconomist.blogs.com/new_economist/2006/09/more_sweden.html
http://mkqpreview1.qdweb.net/Transportation/Strategy_Analysis/Swedens_growth_paradox_1807
http://www.cato.org/pubs/pas/pa-160.html
http://www.heritage.org/research/reports/2000/06/pension-reform-in-sweden-lessons-for-american-policymakers
http://mises.org/daily/4936     Stagnating Socialist Sweden

http://www.mises.org/daily/2259    The Sweden Myth by Stefan Karlsson

http://mises.pl/blog/2011/01/29/shenoy-czy-wysokie-podatki-sa-zrodlem-wolnosci-i-dobrobytu/
http://mises.pl/blog/2010/10/02/chrupczalski-nowe-oblicze-szwecji/
http://mises.pl/blog/2010/06/01/bergstrom-mit-skandynawskiego-dobrobytu/
http://mikro.univ.szczecin.pl/bp/pdf/64/23.pdf

http://super-economy.blogspot.com/2010/03/super-economy-in-one-picture.html
http://super-economy.blogspot.com/2012/09/secret-sauce-of-scandinavian-sucess.html
http://eh.net/encyclopedia/article/schon.sweden

1 komentarz:

  1. Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.

    OdpowiedzUsuń